Rzym monarchiczny

·  powstanie Rzymu w VIII wieku p.n.e.; tradycja mówi o roku 753 p.n.e., od którego Rzymianie liczyli czas (ab urbe condita – od założenia miasta); wtedy to miasto zostało założone przez legendarnego Romulusa, który przedtem zabił swego brata Remusa

·  lata 753-509 p.n.e.: Rzym królestwem; miastem rządzili królowie wybierani (z wyjątkiem pierwszego i ostatniego) przez przedstawicieli arystokracji rodowej, czyli patrycjuszy; król skupiał władzę wykonawczą, naczelnego wodza, sędziego i głównego kapłana; doradzał mu senat, składający się z głów rodów patrycjuszowskich (senex oznacza po łacinie człowieka starszego)

·  ok. roku 600 p.n.e. Rzym staje na czele Związku Latyńskiego, zrzeszającego 30 miast środkowej Italii

·  509 rok p.n.e. – obalenie tyranii ostatniego (siódmego z kolei) króla Tarkwiniusza Pysznego; został on wypędzony z Rzymu, który przekształcił się w republikę arystokratyczną; władza przeszła w ręce patrycjuszy

Według legendy Tarkwiniusz Pyszny był etruskim tyranem, który zdobył władzę nad Rzymem w roku 534 p.n.e. Jego panowanie charakteryzowało się wyjątkowym okrucieństwem. W roku 510 p.n.e. jego syn zgwałcił mieszkankę Rzymu Lukrecję, która nie chcąc żyć w hańbie popełniła samobójstwo. Wydarzenia te stały się przyczyną rewolty, w wyniku której Tarkwiniusz utracił władzę i doszło do zmiany ustroju na republikański.